Πρόσκρουση σε Ανεπαρκή

Μεταλλικά Στηθαία Ασφαλείας

Ευθύνη Δημοσίου υπό το πρίσμα του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ (1)

(Δημοσιεύεται στην ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ τεύχος Οκτώβριος 2020).

Ο παράνομος χαρακτήρας της ζημιογόνου πράξης, παράλειψης ή υλικής ενέργειας αρκεί για τη στοιχειοθέτηση της ευθύνης του Δημοσίου χωρίς να απαιτείται η διαπίστωση πταίσματος του οργάνου.

Προϋπόθεση Αποζημίωσης ο Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης ή υλικής ενέργειας ή παράλειψης υλικής ενέργειας του Δημοσίου Οργάνου και της επελθούσας ζημίας.

Δεν διακόπτεται ο αιτιώδης σύνδεσμος σε περίπτωση συνυπαιτιότητας του παθόντος.  

Το Δημόσιο (αναιρεσείον) είναι αρμόδιο για τη συντήρηση της ΝΕΟ Αθηνών - Λαμίας, έχει υποχρέωση να συντηρεί την ανωτέρω εθνικό οδό που αποτελεί κύριο άξονα της χώρας, και να λαμβάνει κάθε μέτρο για την ασφαλή δημόσια κυκλοφορία χωρίς δημιουργία κινδύνου ή ζημία τρίτων προσώπων ή άλλων έννομων αγαθών.

Εν προκειμένω κρίθηκε συνυπαίτιο του θανάσιμου τραυματισμού του οδηγού του ΔΧΕ αυτοκινήτου ταξί σε ποσοστό 20% το Δημόσιο, από την παράνομη παράλειψη των αρμοδίων οργάνων του, κατά την ενάσκηση της εξουσίας τους που τους έχει ανατεθεί για την ασφαλή συντήρηση των δρόμων και την ορθή τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας. Ειδικότερα, κατά την κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης, ο θανάσιμος τραυματισμός του οδηγού προέκυψε από την είσοδο της μπάρας ασφαλείας μέσα στην καμπίνα του αυτοκινήτου (ταξί) που οδηγούσε ενώ η παραμόρφωση του οχήματος και ο χαρακτήρας του ατυχήματος δεν δικαιολογούν θανάσιμο τραυματισμό. του οδηγού. Η μηχανική αντοχή του μεταλλικού στηθαίου ήταν ανεπαρκής δεδομένης της έλλειψης κοχλιών στους κόμβους συναρμολόγησης των μπαρών (απαιτούμενος αριθμός κοχλίων οκτώ, τοποθετημένοι συνήθως τέσσερις), της έλλειψης ροδελών και της ελλιπούς σύσφιξης κοχλιών (κοχλίες χλιαροί), της ανεπαρκούς μηχανικής αντοχής του αποστάτη, κυρίως στην περιοχή της οπής, της ανεπαρκούς επιφάνειας σύσφιξης και της μειωμένης αντοχής του κόμβου συναρμολόγησης, με αποτέλεσμα την εύκολη διάλυση του μεταλλικού στηθαίου ασφαλείας κατά την πρόσκρουση του οχήματος.    

Συνυπαίτιος του θανάσιμου τραυματισμού του σε ποσοστό 80% κρίθηκε ο οδηγός του ΔΧΕ αυτοκινήτου (ταξί), ο οποίος κινούμενος στη ΝΕΟ Αθηνών Λαμίας, έχασε τον έλεγχό του, εξετράπη της πορείας του, συγκρούσθηκε με ΙΧΕ αυτοκίνητο, και τελικά προσέκρουσε στα μεταλλικά στηθαία ασφαλείας, με αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό συνεπεία των βαρύτατων σωματικών κακώσεων κεφαλής, θώρακος και άκρων που υπέστη. Ειδικότερα, κατά την κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης του Διοικητικού Εφετείου ο θανάσιμος τραυματισμός του οδηγού συνδέεται αιτιωδώς κατά ποσοστό 80% με τη συμπεριφορά του περί την οδήγηση, ο οποίος ανεξαρτήτως αν φορούσε ή όχι ζώνη ασφαλείας, οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλ, 2,26‰, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται ως προς την ικανότητα οδήγησης, προέβη σε λανθασμένο χειρισμό λόγω της υψηλής ταχύτητας με την οποία οδηγούσε (120 χλμ/ω αντί του μέγιστου επιτρεπόμενου ορίου των 80χλμ/ω) για τις κυκλοφοριακές συνθήκες και τα τοπογραφικά δεδομένα του ένδικου τόπου του ατυχήματος και σε σχέση με την επιλογή του τόπου και του χρόνου προσπέρασης του δεύτερου οχήματος.      

Απορριπτέοι οι σχετικοί λόγοι αναίρεσης του Δημοσίου.

Ψυχική Οδύνη 240.176 ευρώ

Απορριπτέος ο Αναιρετικός Λόγος περί Υπέρβασης Εξουσίας του Δικαστηρίου ως προς το ύψος των επιδικασθέντων ποσών – ΑΚ 932 (2)

Επιδικάσθηκαν για το θάνατο του συνυπαίτιου στην πρόκληση του ένδικου ατυχήματος και του θανάσιμου τραυματισμού του σε ποσοστό 80%, οδηγού του ΙΧΕ αυτοκινήτου ταξί, ηλικίας 34 ετών, λόγω ψυχικής οδύνης 240.176 ευρώ, νομιμοτόκως 6% ετησίως, επιμεριζόμενα ανά:

-70.176 ευρώ στη σύζυγο.

- 100.000 ευρώ στην κόρη.

- 70.000 ευρώ στην μητέρα.

Το αναιρεσείον Δημόσιο με την αναίρεση του πλήττει την προσβαλλόμενη απόφαση διότι υπερέβη τα όρια της εξουσίας του που διαγράφονται στη διάταξη του άρθρου 932 ΑΚ, διότι τα επιδικασθέντα ποσά για ψυχική οδύνη είναι υπερβολικά υψηλά και βρίσκονται σε προφανή δυσαναλογία σε σχέση με την έκταση της ψυχικής οδύνης που υπέστησαν οι στενοί συγγενείς του παθόντος (αναιρεσίβλητοι). Επίσης προβάλει τον ισχυρισμό ότι σε πολύ δυσμενέστερες περιπτώσεις με άμεση εμπλοκή των οργάνων του Δημοσίου και ύπαρξη αυταπόδεικτης αιτιώδους συνάφειας, τα Δικαστήρια επιδίκασαν πολύ μειωμένη ψυχική οδύνη σε σχέση με την επιδικασθείσα στην προκειμένη περίπτωση.

   Απορριπτέος ως απαράδεκτος ο λόγος αυτός αναίρεσης του Δημοσίου διότι το διοικητικό εφετείο δεν αφίσταται των σχετικών κρίσεων της πάγιας νομολογίας του δικαστηρίου για τη δυνατότητα αναιρετικού ελέγχου της υπέρβασης από το δικαστήριο της ουσίας των ορίων του άρθρου 932 ΑΚ, κατά τον προσδιορισμό του ύψους της ψυχικής οδύνης, ούτε άλλωστε στην ένδικη υπόθεση υπερέβη τα όρια της διαγραφόμενης από της διάταξη αυτή εξουσίας του.

Σχόλια Παρατηρήσεις:

1) Περί της ευθύνης του Δημοσίου και ΟΤΑ από κακοτεχνίες σε οδούς βλ. άρθρο κας. Ευγενίας Πρεβεδούρου, Καθηγήτριας Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Διοικητικό Δίκαιο, σε ΕΣυγκΔ 2020, σελ. 162 επ. Το άρθρο αποτέλεσε εισήγηση στο Πανελλήνιο Συνέδριο της Επιθεώρησης Συγκοινωνιακού Δικαίου «ΤΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΑΤΥΧΗΜΑ- ΠΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΝΗ ΤΩΝ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ», υπό την αιγίδα και συνδιοργάνωση της Νομικής Σχολής του ΔΠΘράκης και του ΔΣΡοδόπης, 20-21 Σεπτεμβρίου 2019). 

2)  Ψυχική Οδύνη - Απορριπτέος ο Αναιρετικός Λόγος περί Υπέρβασης Εξουσίας του Δικαστηρίου ως προς το ύψος των επιδικασθέντων ποσών – ΑΚ 932

Σ.Σ. Αναφορικά με τα επιδικαζόμενα εξ ΑΚ 932 ποσά, παρατηρούμε την τόλμη του ΣτΕ που απέρριψε ως απαράδεκτο τον σχετικό λόγο αναίρεσης του Δημοσίου, της Εφετειακής απόφασης που επιδίκασε τα ποσά των 70.176 ευρώ στη σύζυγο, 100.000 ευρώ στην κόρη και 70.000 ευρώ στην μητέρα για τον θάνατο του 34χρονου, κριθέντος μάλιστα συνυπαίτιου στην πρόκληση του ένδικου ατυχήματος και του θανάσιμου τραυματισμού του σε ποσοστό 80%., κρίνοντας ότι δεν είναι υπερβολικά, σε αντίθεση με την παρατηρούμενη εσχάτως τάση επιδίκασης αισθητά μικρότερων ποσών από τα πολιτικά δικαστήρια. (Δύο μέτρα και δύο σταθμά που δεν εμπεδώνουν το αίσθημα δικαίου).

Αποφ.ΣτΕ.......